[Φαντασιογραφία], Βρετός

[Φαντασιογραφία],
(Βιβλιογραφία Έργων Αναφοράς Επιστημονικής Φαντασίας στην Ελλάδα 1971-2007),
του Σπύρου Α. Βρετού,
Μεταμεσονύκτιες Εκδόσεις (Αλ. Σούτσου 18-106 71 Αθήνα, τηλ.- fax: 21036.07.787),
Αθήνα 2008,
Σελίδες 139, τιμή 12 €.

Η λογοτεχνία και η τέχνη του Φανταστικού γενικότερα και της Επιστημονικής Φαντασίας (Ε.Φ.) ειδικότερα γνωρίζουν τα τελευταία χρόνια άνθηση στην Ελλάδα.
Ταινίες φαντασίας βρίσκονται στην κορυφή από άποψη εισιτηρίων, σειρές Ε.Φ. καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην τηλεθέαση, παιχνίδια που αντλούν τη θεματογραφία τους από το είδος συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο δημοφιλή, βιβλία που ανήκουν στο Φανταστικό με την ευρύτερη έννοια ανεβαίνουν συχνά στις πρώτες θέσεις των «ευπώλητων».
Βιβλία τα οποία αφορούν τη λεγόμενη Φανταστική Λογοτεχνία, τον Κινηματογράφο του Φανταστικού και άλλες μορφές τέχνης (τηλεόραση, κόμικς, εικονογράφηση κ.λπ.) εκδίδονται όλο και πιο συχνά. Η παραγωγή αυτή των βιβλίων, είτε πρωτότυπων είτε μεταφρασμένων, αποδεικνύει το ενδιαφέρον του κοινού και απαιτεί τη δική της καταγραφή.

Η Φαντασιογραφία περιλαμβάνει πέντε μέρη:
Στο σύντομο ιστορικό περίγραμμα περιγράφεται η πορεία και εξέλιξη του Φανταστικού στην Ελλάδα.
Στη βιβλιογραφία τα έργα αναφοράς κατατάσσονται σε κατηγορίες (βιβλιογραφίες, λαϊκή λογοτεχνία, μονογραφίες, κόμικς, κινηματογράφος κ.λπ.) και αποδελτιώνονται αλφαβητικά με βάση τους συγγραφείς τους. Κάθε κατηγορία ή υποκατηγορία σχολιάζεται ξεχωριστά. Καταλογογραφούνται 340 βιβλία και άλλες πηγές (DVDs, websites κ.ά.)
Το τρίτο μέρος επιχειρεί μια πρώτη αποτίμηση της παραγωγής κατά τη διάρκεια της εξεταζόμενης περιόδου 1971-2007 τόσο χρονολογικά (ανά δεκαετία) όσο και θεματικά. Προκύπτουν μερικά αξιοπρόσεκτα συμπεράσματα για τα ενδιαφέροντα και τις αναγνωστικές συνήθειες του κοινού - και τις διαφορές ανάμεσα στις γενιές.
Στο τέταρτο μέρος αποδελτιώνονται οι τίτλοι όλων των επαγγελματικών και ερασιτεχνικών περιοδικών, 52 συνολικά, τα οποία έχουν ασχοληθεί συστηματικά με το Φανταστικό σε όλες του τις μορφές (λογοτεχνία, εικαστικά, κινηματογράφος, μουσική κ.λπ.) και έχουν εκδώσει έστω και ένα τεύχος κατά τη διάρκεια της περιόδου 1971-2007.
Στο τελευταίο μέρος καταλογογραφείται το σύνολο των 27 περιοδικών και ένθετων εφημερίδων που εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων τριάντα ετών και ήταν αφιερωμένα στην εκλαϊκευμένη επιστήμη και τεχνολογία.

Διήγημα, Κίντζιος & Πέτρου (Εκδήλωση 212)

Αγαπητοί φίλοι,
Η ΑΛΕΦ σάς καλεί την Κυριακή 23 Νοεμβρίου και ώρα 19:30 στην καφετέρια "ΦΑΕΙΝΟΝ" (Καλλιδρομίου και Μαυρομιχάλη) στην ανάγνωση του διηγήματος

[Η Γη της Επαγγελίας] των μελών Σπύρου Κίντζιου και Άντζελας-Λου Πέτρου.

Πρόκειται για ένα περιπετειώδες διήγημα Ε.Φ. με την πιο απροσδόκητη κατάληξη!
Σας περιμένουμε όλους για ανάγνωση, συζήτηση και φυσικά για καφέ και για τα αγαπημένα μας ποτά στη ζεστή ατμόσφαιρα του "ΦΑΕΙΝΟΝ".

Εκ μέρους του Δ.Σ. της ΑΛΕΦ : Βάσω Χρήστου

Έκθεση Francisco Toledo

Έκθεση 19/11/2008 - 11/01/2009 στο Μουσείο Μπενάκη

Francisco Toledo. ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΑ ΟΝΤΑ
Αφιέρωμα στον Χόρχε Λούις Μπόρχες
Πρόκειται για την πρώτη παρουσίαση των έργων του διάσημου Μεξικάνου ζωγράφου Francisco Toledo στην Ελλάδα και αποτελεί μοναδική ευκαιρία για το ελληνικό κοινό να γνωρίσει αυτή τη συλλογή, η οποία έχει ταξιδέψει με μεγάλη επιτυχία τόσο στην Αμερική όσο και την Ασία.
Ο Francisco Toledo είναι σήμερα 68 ετών και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του Μεξικού.
Η συλλογή Φανταστικά Όντα αποτελείται από 46 έργα (μελάνια και ακουαρέλες) φιλοτεχνημένα το 1983. Προοριζόταν να εικονογραφήσει μια ειδική έκδοση του βιβλίου Handbook of Fantastic Zoology του Αργεντινού συγγραφέα Jorge Luis Borges.
Ορισμένοι κριτικοί το θεωρούν ως παραδεισένιο πάντρεμα της λογοτεχνίας με τη ζωγραφική.

Περισσότερα στην σελίδα του Μουσείου Μπενάκη,
ή στην σελίδα του Francisco Toledo.

[ΛΕ012] (Εκδήλωση 211)

Αναγγελία : Δωδέκατο Λογοτεχνικό Εργαστήριο της ΑΛΕΦ.
Η ώρα προσέλευσης ορίστηκε για το Σάββατο 15 Νοεμβρίου να είναι 10:00πμ.
Διεύθυνση : Γ. Μπλέσσα 32, Παπάγου.
Ήδη αποστέλλονται με e-mail προς όλους τους συμμετέχοντες οι νοστιμότερες λεπτομέρειες.

17-11-2008 Ενημέρωση :
Το εργαστήριο έγινε με μεγάλη επιτυχία. (Κοινότοπο ακούγεται, αλλά είναι ακριβές).
Το δωδέκατο ΛΕ άφησε εξαιρετική επίγευση!
Οι παλιοί δεσμοί ανανεώθηκαν και νέα πρόσωπα συμμετείχαν σαν γνώριμοι από καιρό.

30-11-2008 Αναφορά του 12ου Εργαστηρίου : (Από την Βάσω Χρήστου)

Το 12ο εργαστήριο, πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο 15 και 16 Νοεμβρίου στην Έδρα της Λέσχης, στο ζεστά φιλόξενο περιβάλλον του Γιώργου και της Αντωνίας Κατσαβού και ήταν το πολυπληθέστερο από πλευράς συμμετοχών. Ήταν μάλιστα η πρώτη φορά που οι διοργανωτές, αντιμετωπίζοντας το ευχάριστο μεν πρόβλημα της υπερπροσφοράς, ήρθαν στη δυσάρεστη θέση να αποκλείσουν τα δυο τελευταία διηγήματα, λόγω στενότητας χρόνου.

Τελικά τέθηκαν προς ανάγνωση και συζήτηση δέκα τέσσερα διηγήματα.
Από τον Ιούνιο είχε προταθεί να υπάρξουν, για όσους ήθελαν, κάποιες θεματικές ενότητες. Η μια ήταν με ερωτικό-σεξουαλικό θέμα και η άλλη με ταξίδι στο χρόνο. Φυσικά, όπως πάντα, υπήρχε και η δυνατότητα επιλογής ελεύθερου θέματος.

Χαρακτηριστικό του εργαστηρίου ήταν ότι όλα τα διηγήματα –ακόμη κι αυτά που φαινομενικά ήταν μικρά και εύκολα– συζητήθηκαν πάρα πολύ. Όλοι οι μετέχοντες ήταν πολύ καλά προετοιμασμένοι και οργανωμένοι.
Οι συνεδρίες ξεκίνησαν, και το Σάββατο και την Κυριακή, λίγο μετά τις δέκα και έληξαν γύρω στις οχτώ, με το διάλειμμα για το πολύ και καλό φαγητό και ποτό. Δε θα μιλήσουμε γι αυτό, είναι πλέον το σήμα κατατεθέν των εργαστηρίων και αυξάνεται σταθερά σε ποσότητα και ποιότητα σε κάθε εργαστήριο!

Λίγα λόγια για τα διηγήματα (με την αλφαβητική σειρά των συμμετεχόντων)

Θεοδώρου Τέτη: Μια ευχή για την Μπαντούφα
Γενική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Μια σύντομη και τρυφερή ιστορία, με πρωταγωνίστρια –έστω και εκτός σκηνής– μια γατούλα, τη Μπαντούφα. Σ’ ένα πρώτο επίπεδο έχουμε την κλωνοποίηση ενός αγαπημένου κατοικίδιου. Στο βάθος, ο προβληματισμός της συγγραφέως έχει σχέση με τα ριάλιτι του μέλλοντος.

Καρακούδα Χέντβιγκ: Ένας καλός Γάμος
Ερωτική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Ένας σκληρός, κατεστραμμένος κόσμος, ένας έρωτας που φαίνεται καταδικασμένος, οι προβληματισμοί των ηρώων και μια ελπίδα που πεθαίνει εν τη γενέσει. Σ’ ένα τέτοιο περιβάλλον, ο,τιδήποτε άλλο θα φαινόταν ψεύτικο. Και πάντα οι ελπίδες των γονιών για έναν καλό γάμο…
Όμορφες και δυνατές περιγραφές και ισχυρό συναίσθημα.

Κατσαβός Γιώργος: Έρωτας στο Πεδίο
Ερωτική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Το δυσκολότερο ίσως πόνημα του εργαστηρίου. Το συγκεκριμένο διήγημα βασίστηκε πάνω στη [Διαδοχή] του Αλέκου Παπαδόπουλου από το 11ο εργαστήριο και αποτελεί μια μορφή ανατροπής της κατάστασης που αφήσαμε εκεί.
Μια τρυφερή ιστορία, σε παλιομοδίτικο στυλ, με έρωτα, καταδίωξη, θυσία και μια νότα αισιοδοξίας για το τέλος (στο μέτρο του δυνατού).

Κίντζιος Σπύρος: Zodiak
Γενική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Ένα σύντομο και ευχάριστο ανάγνωσμα. Οι διάλογοι ενός ζευγαριού σχετικά με την επιθυμία τους ν’ αποκτήσουν παιδί σε κάποιο συγκεκριμένο ζώδιο, προκαλούν χαμόγελα και απορίες. Ωστόσο, η ανατροπή στο τέλος, έρχεται να μας διαφωτίσει για τις αιτίες που προκαλούν αυτές τις παράξενες προτιμήσεις.

Κλείτσας Γιώργος: Ένα σκληρό καρύδι
Γενική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Μεταξύ σοβαρού και αστείου, με ένα κλίμα που θα μπορούσε να εντάσσεται και κάπου στους Ωτοστοπίτες του Γαλαξία, ήταν το διήγημα που μας έθεσε μέσα σε λίγες σελίδες έναν πολύ ενδιαφέροντα και συγκροτημένο φιλοσοφικό προβληματισμό για τα είδη των ανθρώπων στον κόσμο μας.

Κούστας Παναγιώτης: Σιωπηλός Χρηματοδότης
Γενική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Τι ήθελε τελικά να πει ο συγγραφέας; Στο τέλος έγινε ψηφοφορία για το πώς εξέλαβαν οι συμμετέχοντες τις πληροφορίες που δίνονταν στα διάφορα σημεία. Αγαπημένη θεματική του Παναγιώτη τον τελευταίο καιρό οι ταινίες snuff, στα πλαίσια του θέματος και το συγκεκριμένο διήγημα. Δυνατές περιγραφές. Όλη η γραφή έχει τη μορφή προβολής κινηματογραφικής ταινίας.

Μανωλάς Εμμανουήλ: Αγάπη στο τέλος της Αναζήτησης
Ερωτική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Σύντομο και με ευχάριστη ατμόσφαιρα κείμενο. Μια Τεχνητή Νοημοσύνη, αυτή της Μηχανής Αναζήτησης, ερωτεύεται το χρήστη της και εξομολογείται τον έρωτά της. Η διήγησή του, φαινομενικά απλή, κρύβει πολλά στοιχεία, από αυτοβιογραφικά μέχρι πολιτικές χρήσης πληροφοριών από τις μηχανές αναζήτησης. Μπορεί κανείς να το δει σε όσο βάθος επιθυμεί.

Μανωλιός Μιχάλης: Μάμα μία!
Ερωτική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Το πιο προχωρημένο διήγημα του εργαστηρίου. Μεταλλαγμένη πορνεία, θανατική ποινή κι ένα καλοστημένο κόλπο που αποκαλύπτεται στο τέλος, όλα σ’ ένα μάλλον εφιαλτικό ελληνικό μέλλον. Ο συγγραφέας είχε προειδοποιήσει τους συμμετέχοντες για το αντικείμενο, τη σκληρότητα στις λέξεις και στις περιγραφές, και είχε δηλώσει ρητά ότι δεν τον πειράζει αν δεν επιθυμούν να το διαβάσουν. Ίσως γι αυτό, οι περισσότεροι ομολόγησαν ότι το διάβασαν πρώτο.

Πέτρου Μαρία: Σου πάει το κόκκινο
Ερωτική Θεματική, Τρόμος
Παραλλαγή πάνω στο παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας, με αλλαγή ρόλων. Μέσα σε λογοτεχνική και παραμυθένια περιγραφή, μια ιστορία που δεν ήταν καθόλου παραμύθι. Τοποθετημένο στην εποχή μας, στο σύγχρονο περιβάλλον, αλλά και στα ειδυλλιακά τοπία μιας άγνωστης Ελλάδας, αποκαλύπτει σιγά-σιγά τους ρόλους των προσώπων και φτάνει σε μια κατάληξη-κάθαρση.

Πρωτονοταρίου Μαρία: Homo Subterraniens
Γενική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Τοποθετημένο σ’ ένα απροσδιόριστα μακρινό μέλλον, το διήγημα αναφέρεται κυρίως στο μύθο του εκλεκτού, του μεσσία. Δυο φυλές που πολεμούν σ’ έναν κατεστραμμένο κόσμο. Ο πόνος και ο φόβος της μοναδικότητας, η αποστολή στην οποία εξωθούν τον άτυχο ήρωα οι σοφοί μελετητές του ιερού βιβλίου κι ένας ολόκληρος κόσμος μέσα σε λίγες σελίδες.

Χαρίτος Κώστας: Κόκκινο και Χρυσαφί
Γενική Θεματική, Επιστημονική Φαντασία
Μια ιστορία του κοντινού μέλλοντος, δοσμένη από δυο πόλους, έναν εν δυνάμει επαναστάτη καλλιτέχνη κι έναν ανυποψίαστο αλλά δυναμικό προγραμματιστή. Η αγωνία του ήρωα για την αποδοχή του έργου του από μια προγραμματισμένη μηχανή αποδοχής ή απόρριψης προτύπων, καταλήγει σ’ ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο, σε μια καθολική αλλαγή των πάντων.

Χρήστου Βάσω: Γλυκόπιοτο φως
Ερωτική Θεματική, Φάντασυ
Ο έρωτας του Άλλου. Μια ερωτική και σεξουαλική σκηνή που διαδραματίζεται κάτω από το φως του ήλιου, ανάμεσα σε μια γυναίκα κι ένα πλάσμα της φωτιάς. Παρότι στο μυαλό όλων η ιστορία ήταν καθαρά φάντασυ, ακούστηκε ότι θα μπορούσε να είναι και μια ακόμα παραλλαγή ε.φ. Δεν υπήρχε ξόρκι.

Χρυσός Νεκτάριος: … όσο μπορείς καλύτερα.
Θεματική με ταξίδι στο χρόνο με εμπλοκή Ερωτικής Θεματικής παράλληλα
Ένας ήρωας ανάμεσα σε δυο ερωτικές ιστορίες, που εμπλέκονται παράξενα, πριν και μετά από γεγονότα που έχουν προκαλέσει τη χρονική κατάρρευση του σύμπαντος. Εκπληκτικά περιγραφικές οι σκηνές του χρονοπολέμου, όλοι οι συμμετέχοντες ομολόγησαν ότι ενθουσιάστηκαν από την ορολογία του συγγραφέα και στις μάχες και στα περιστατικά που τις πλαισίωναν.
Να σημειώσουμε επίσης ότι ο Νεκτάριος έκανε το ταξίδι από την Κρήτη για να συμμετάσχει στο εργαστήριο και αυτό ήταν μεγάλη μας χαρά.

Κάπου μεταξύ Δράμας και Αθήνας, χάσαμε την τελευταία στιγμή τον τελευταίο συμμετέχοντα, τον Γιώργο Παυλίδη, με το (ασφυκτικό) διήγημα [39 ανάσες].

Γερά και δυνατά, προετοιμαζόμαστε για το 13ο εργαστήριο. Ήδη, λαμβάνοντας υπόψη ότι υπήρχαν δυο τουλάχιστον διηγήματα που δεν πρόλαβαν να μπουν στο 12ο εργαστήριο, το υλικό έχει αρχίσει να μαζεύεται.

Διαγωνισμός διηγήματος από τη Λέσχη Τόλκιν

Μεταφορά μηνύματος από τη Λέσχη Τόλκιν

Με αφορμή τον εορτασμό των 6ων γενεθλίων του Συλλόγου μας και, παίρνοντας παράδειγμα και ιδέες από άλλους "αδελφούς" συλλόγους, το ΔΣ αποφάσισε να προκηρύξει έναν διαγωνισμό συγγραφής φανταστικού διηγήματος.
Για τον λόγο αυτό επιλέξαμε μια κριτική επιτροπή από τρία εκλεκτά μέλη μας, που δεν ανήκουν στο ΔΣ και που πιστεύουμε πως έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις και την αναγνωστική πείρα να κρίνουν αντικειμενικά.
Είναι (αλφαβητικά) οι Altheliel, DarthIakve, Reuenthal.

Οι κανόνες συγγραφής είναι οι εξής:
- Το διήγημα δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 500 λέξεις.
- Τόπος δράσης η Μέση-γη
- Κανένας από τους επώνυμους ήρωες των έργων του Τόλκιν δεν μπορεί να έχει κύριο ρόλο στην ιστορία.
- Κανένα από τα δεδομένα των ιστοριών του Τόλκιν δεν μπορεί να αλλαχτεί.
- Χρόνος παράδοσης η 15η Δεκεμβρίου 2008
- Ανακοίνωση νικητή 3 Ιανουαρίου 2008.
- Μπορούν να συμμετέχουν όλα τα μέλη αλλά και φίλοι του Συλλόγου μας, εκτός από τα μέλη της κριτικής επιτροπής
- Στείλτε το κείμενο σας ηλεκτρονικά στο greektolkiensociety@gmail.com

Ξύστε τα φτερά στις πέννες σας, γεμίστε τα μελανοδοχεία και βάλτε τα δυνατά σας να μας καταπλήξετε! Πείτε το και στους φίλους σας!--

Μια παράκληση προς όλους αυτούς που προτίθενται να πάρουν μέρος στο διαγωνισμό :
Στείλτε μας ένα email που να δηλώνει απλά και μόνο την πρόθεσή σας, για τους εξής πρακτικούς λόγους.
1/ Αν είναι ελάχιστοι οι ενδιαφερόμενοι ίσως να πρέπει να αναβληθεί ο διαγωνισμός.
2/ Αν είναι πολλοί (που το ευχόμαστε) θα έχουμε χρόνο να διαλέξουμε ένα κατάλληλο δώρο για τον νικητή.
3/ Θα μας βοηθήσετε να οργανώσουμε μια όσο το δυνατόν καλύτερη τελετή βράβευσης.
Ιδανικά, θέλουμε να την συνδιάσουμε με τα γενέθλια του καθηγητή αλλά φοβόμαστε ότι η συμμετοχή θα είναι μικρή, μιας και 3 Ιανουαρίου είναι Σάββατο και τα Θεοφάνεια είναι την Τρίτη, οπότε πολλοί μπορεί να εκμεταλλευτούν τις αργίες και να λείπουν. Αν αυτό το ξέρουμε εγκαίρως ίσως μεταφέρουμε το γεγονός σε πιο βολική για όλους ημερομηνία.

Ευχαριστούμε προκαταβολικά για την κατανόηση.

Ο Μάικλ Κράιτον πέθανε

Ο συγγραφέας Μάικλ Κράιτον (Michael Crichton) πέθανε στα 66 του.
(Από άρθρο των Hillel Italie και Colleen Long, στο Yahoo News)

( φωτογραφία του από το 2004 )

Ο συγγραφέας Michael Crichton, που τα βιβλία του είχαν εκατομμύρια πωλήσεων και γυρίζονταν με βάση αυτά πάμπολλες ταινίες με τεράστια επιτυχία, πέθανε σε ηλικία 66 ετών, την Τρίτη 04/11/2008 στο Λος Άντζελες, μετά από μάχη με τον καρκίνο.

Η οικογένειά του ανακοίνωσε : «Με τα βιβλία του ο Μάικλ Κράιτον ενέπνευσε σπουδαστές κάθε ηλικίας, δημιούργησε προκλήσεις σε επιστήμονες πολλών πεδίων, και φώτισε τα μυστήρια του κόσμου ώστε να γίνουν κατανοητά σε όλους. Ενώ οι άνθρωποι τον γνώριζαν ως έναν σπουδαίο μυθιστοριογράφο που άλλαξε τις ιδεοληψίες για τον κόσμο, ενώ παράλληλα τους διασκέδαζε, η σύζυγός του Sherri, η κόρη του Taylor, η οικογένειά του και οι φίλοι του γνώρισαν τον Μάικλ Κράιτον ως αφοσιωμένο σύζυγο, στοργικό πατέρα και γαλαντόμο φίλο που ενέπνεε τον καθένα μας να προσπαθεί να βλέπει το θαύμα του κόσμου μας με νέα μάτια».

Στο "The Andromeda Strain" καλλιεργείται αλλά ξεφεύγει ένα θανάσιμο μικροβιακό στέλεχος.
Στο "Jurassic Park" (σκηνοθέτης ο Στίβεν Σπίλμπεργκ) κλωνοποιούνται αλλά ξεφεύγουν δεινόσαυροι. (Σε ένα είδος έδωσαν το όνομά του : Αγκυλόσαυρος του Κράιτον).

Άλλα έργα του σε μορφή βιβλίου ή σεναρίου :
“The Terminal Man” (θεραπεία σχιζοφρένειας με ηλεκτρονικό ένθεμα, με παρενέργειες),
"Rising Sun" (η Ιαπωνία στην Κίνα, ρατσισμός),
"Disclosure" (Σεξουαλικές διακρίσεις),
"The Great Train Robbery" (Η Μεγάλη Ληστεία του Τραίνου, το οποίο και σκηνοθέτησε),
"Twister" (ανεμοστρόβιλοι), .
"State of Fear" (σκεπτικισμός για υπερθέρμανση του πλανήτη),
“Sphere” (Σφαίρα, υποβρύχια περιπέτεια με εξωγήινη τεχνολογία),
"Timeline" (ταξίδι στον χρόνο με κβαντική φυσική).

Το 1994, δημιούργησε την βραβευμένη τηλεοπτική νοσοκομειακή σειρά "ER" (Emergency Room, Στην Εντατική), όπου οι γιατροί ήσαν τα κεντρικά πρόσωπα και όχι οι ασθενείς. Όπως λένε οι συνεργάτες του, συζητούσε με απίστευτη επάρκεια τα θέματα έρευνας όλων των επιστημονικών τομέων, για παράδειγμα ιατρική και επιστημονική ηθική, ανθρωπολογία, αρχαιολογία, οικονομικά, αστρονομία, αστρολογία, κβαντική φυσική, μοριακή βιολογία, κλπ..

Ο Κράιτον είχε τρία αδέλφια, γεννήθηκε στο Σικάγο και μεγάλωσε στο Ρόσλιν του Λονγκ Άιλαντ. Ο πατέρας του ήταν δημοσιογράφος και ο ψηλός και άχαρος Μάικλ ασχολήθηκε από πολύ μικρός με το γράψιμο δημοσιογραφικών ή θεατρικών κειμένων. Δεν πίστευε ότι γράφει καλά, ούτε τα κατάφερνε με το μπάσκετ-μπολ, οπότε αποφάσισε να γίνει γιατρός. Σπούδασε ανθρωπολογία στο Harvard College, και μετά αποφοίτησε από την Harvard Medical School. Όσο ήταν στην Ιατρική δημοσίευε βιβλία με ψευδώνυμο. Ο πανύψηλος συγγραφέας είχε το ψευδώνυμο Jeffrey Hudson, το όνομα ενός νάνου του 17ου αιώνα στην αυλή του Βασιλιά Charles II της Αγγλίας. Τα βιβλία τελικά είχαν κάποια επιτυχία (το "The Andromeda Strain" του απέφερε 250.000 δολάρια) και αποφάσισε να γίνει συγγραφέας. Ξυπνούσε καθημερινά πριν ξημερώσει και έγραφε από τις έξι το πρωί μέχρι τις τρεις το μεσημέρι, με ένα διάλειμμα για φαγητό.

Ο Κράιτον είχε κάνει πέντε γάμους και είχε μόνο ένα παιδί.

[Fatherland] (Εκδήλωση 210)

Η ΑΛΕΦ μας κάλεσε την Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2008 και ώρα 19:30 στην Αίθουσα Κασίων (3ης Σεπτεμβρίου 56, 2ος όροφος) στην προβολή της ταινίας
[Fatherland].
Πρόκειται για τηλεοπτική ταινία, παραγωγής 1994, η οποία κέρδισε το GRAND PRIZE, στην κατηγορία Video, στο GERARDMER FILM FESTIVAL του 1995 και είναι απ' τα ελάχιστα δείγματα κινηματογράφου εναλλακτικής Ιστορίας.
Σκηνοθεσία: Christopher Menaul. Το σενάριο έγραψαν οι Stanley Weiser και Ron Hutchinson, βασίζοντάς το στην νουβέλα του Robert Harris. Παίζουν οι Rutger Hauer, Miranda Richardson, Peter Vaughan κ. ά.
Η κινηματογράφηση έγινε στην Πράγα και στα περίχωρά της.

Σχόλια από Μανωλά Εμμανουήλ μετά την προβολή :
Υπήρξαν αρκετοί νέοι θεατές, που συμμετείχαν στις συζητήσεις, πριν και μετά την προβολή της ταινίας.
Η ταινία ήταν βασικά αστυνομική με ένα μεγάλο μυστικό καλά κρυμμένο. Μερικοί από τους χαρακτήρες αναπτύχθηκαν πολύ, άλλοι περιγράφτηκαν πολύ επιφανειακά.
Αναπόφευκτα έγιναν συγκρίσεις των γεγονότων της πραγματικής ιστορίας και εκείνων που παρουσιάστηκαν στην ταινία. Επίσης αναφέρθηκαν διαφορές που είχε η ταινία σε σύγκριση με την αρχική νουβέλα. Όπως έδειξε η συζήτηση, κάποιες λεπτομέρειες αντιμετωπίστηκαν με αναληθοφάνεια, που οδήγησε στην κριτική ότι το τέλος δόθηκε πρόχειρα. Ίσως να απογειωνόταν η ταινία με ένα διαφορετικό τέλος.

---

Το έγγραφο με τα σχόλια του Γιώργου Κατσαβού για την ταινία και την εποχή της ήταν πολύ κατατοπιστικό:

FATHERLAND (1994)
Σκηνοθεσία: Christopher Menaul
Σενάριο: Stanley Weiser & Ron Hutchinson πάνω στην νουβέλα του Robert Harris
Παίζουν: Rutger Hauer, Miranda Richardson ...

Εναλλακτική Ιστορία: Ένα απο τα τελευταία κεφάλαια της Λογοτεχνίας Επιστημονικής Φαντασίας. Μπορεί να θεωρήσουμε ότι γεννήθηκε απ’ την ιδέα των παράλληλων κόσμων ή των άλλων διαστάσεων όπου υπάρχει η Γη με εξέλιξη λίγο διαφορετική απ’ την γνωστή μας. Εκεί ο ήρωας, με κάποιο τρόπο, φυσικό ή μηχανικό, περνάει τελικά στον δικό μας κόσμο. Η Εναλλακτική ιστορία αντλεί τα θέματά της απ’ το παρελθόν. Πιάνει κομβικά σημεία της Ιστορίας, γνωστά σε όλους, κι’ αναπτύσσει διαφορετικές εκβάσεις και τις εξελίξεις που τις συνεπάγονται.

Στην Λογοτεχνία έχουν γραφτεί εκατοντάδες νουβέλες, διηγήματα κλπ. πάνω στα σταυροδρόμια της Ιστορίας. Στον κινηματογράφο όμως τα πράγματα είναι φτωχά ακόμα. Εδώ έπρεπε να βρεθεί ένα θέμα, γνωστό σε όλους, τεράστιο και λίγο αμφίρροπο. Κι αυτό ήταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Η πρώτη παρουσίαση ήταν η Αγγλική τηλεοπτική (mini) σειρά [The Other Man] (1964) με τον Michael Caine, που έδειχνε την συνθηκολόγηση της Αγγλίας μετά τον θάνατο του Τσώρτσιλ το 1940. Τον επόμενο χρόνο έχουμε την Αγγλική ταινία [It happened here] (1965) που δείχνει την εισβολή των Γερμανών στην Αγγλία του 1940 και την σύνδεση της χώρας στο άρμα του Άξονα.

Το 1992 ο δημοσιογράφος Robert Harris έγραψε την νουβέλα [Fatherland] που έγινε αμέσως bestseller. Ο σκηνοθέτης Mike Nichols ([Ο Πρωτάρης], [Catch-22], [Εργαζόμενο Κορίτσι]) προσέφερε $ 1.000.000 για τα δικαιώματα της νουβέλας, με πρόθεση να την γυρίσει ταινία. Κανένα όμως studio του Hollywood δεν ενδιαφέρθηκε κι έτσι η παραγωγή εγκαταλείφτηκε κι η ΗΒΟ την γύρισε τηλεοπτική ταινία.

Στην ταινία ένας αφηγητής μας εισάγει στην νέα κατάσταση. Μας εξιστορεί μια άλλη δυνατότητα που θα μπορούσε να είχε(;) συμβεί. Στην πορεία των ιστορικών γεγονότων γίνονται κάποιες παραδοχές κι έτσι ξεκινούν διαφορετικά (απ’ την δική μας πραγματικότητα) γεγονότα, που με μορφή χιονοστιβάδας αλλάζουν τα πάντα. Στο βιβλίο ο συγγραφέας παρουσιάζει αρκετά κομβικά σημεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δίνοντάς τους διαφορετική εξέλιξη. Η ταινία είναι πιο φειδωλή κι εστιάζει στην κακή εξέλιξη της Απόβασης στην Νορμανδία, την ανακάλυψη του πυρηνικού όπλου απ’ τους Γερμανούς και την συνθηκολόγηση της Βρεττανίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποτραβιούνται στην ήπειρό τους, εκδικούνται – νικούν την Ιαπωνία κι η Ευρώπη μένει στον Άξονα. Οι Ρώσοι, έχουν συρρικνωθεί πέρα απ’ τα Ουράλια και, μόνοι τους, συνεχίζουν ν’ αγωνίζονται. Έτσι τ’ όνειρο του Χίτλερ (τo αναφέρει στο [Αγών μου]) υλοποιείται κι η Ευρώπη γίνεται η Fatherland με ξακουστή πρωτεύουσα το Βερολίνο, του πρώτου Αρχιτέκτονα του 3ου Ράιχ, Άλμπερτ Σπέερ. Το σενάριο, μετά την εισαγωγή που μας κάνει στον νέο κόσμο, μας βάζει στον κυρίως μύθο.

Είναι το 1964 κι ο Χίτλερ γιορτάζει τα 75α γενέθλια του. Το Ναζιστικό καθεστώς έχει κατορθώσει να δώσει (ή μάλλον να δείχνει) ένα ανθρώπινο πρόσωπο στην κοινωνία της Ευρώπης. Ο πόλεμος είναι κάπου πολύ μακριά (ομοιότητα με το [1984] του Όργουελ) κι απλώς μόλις αναφέρεται μέσα στην κοινωνία της ευδαιμονίας. Όλα δείχνουν μια πρόοδο κι ευημερία. Μέσα σ’ αυτόν τον ιστό δένεται η κυρίως υπόθεση της ταινίας, η οποία αρχίζει σαν μια κοινή αστυνομική ιστορία με τον ντέτεκτιβ της, μόνο που εδώ στην θέση του έχουμε τον Xavier March, ταγματάρχη των SS, μέλους της Kriminapolizei (Kripo). Έναν, πραγματικά, συμπαθητικό τύπο, που φαίνεται να ενσαρκώνει όλα τα πρότυπα του αγγλοσάξονα ομόλογού του (χωρισμένου με παιδί, αντικομφορμιστή, γκομενάκια...). Αυτός είναι το τραγικό πρόσωπο της ταινίας, ήρωας του πολέμου με τα Δυτικά Κράτη (υπηρέτησε κυβερνήτης Υποβρυχίου). Η ταινία καταφέρνει να μας περάσει το ύφος των ’60 και πολύ πετυχημένα το κλίμα της νέας εποχής! Χωροταξικά είναι προσεγμένη η παρουσίαση πολεοδομικών στοιχείων του Νέου Βερολίνου (που ήταν δημοσιευμένα σαν σχέδια του Άλμπερτ Σπέερ). Έτσι εμφανίζονται ψηφιακά στο φιλμ, η Grosse Halle, ύψους 200μ., η Αψίδα του Θριάμβου, ύψους 120μ. και κάποια πλάνα μοντέρνων κτιρίων. Βέβαια η υποβόσκουσα τρομοκρατία δεν κρύβεται κάτω απ’ το προσωπείο της ευημερίας. Οι ρατσιστικές ιδέες υπάρχουν (θυμηθείτε τι βλέπει η κοπέλα μέσα απ’ το πούλμαν). Ο έλεγχος, ακόμα και για τις φωτογραφίες, μας αφυπνίζει - τα πράγματα δεν είναι όπως τα παρουσιάζουν.

Όπως είναι φυσικό υπάρχουν διαφορές μεταξύ νουβέλας και ταινίας. Στο βιβλίο ο συγγραφέας έχει 3 σημεία που άλλαξαν την πορεία του πολέμου:
-την νίκη των Γερμανών στον Καύκασο (πετρέλαια)
-την αλλαγή των κωδικών του Enigma (οπότε τα U-boats πέτυχαν τον αποκλεισμό της Βρετανίας)
-το διηπειρωτικό βλήμα παράλληλα με την Ατομική Βόμβα (έμμεση απειλή κατά των USA).

Το φιλμ ανοίγει πιστά προς το βιβλίο με την ανακάλυψη του πτώματος του Joseph Buhler και μετά αλλάζει τοποθεσίες κι ονόματα, π.χ. η δολοφονία του Franz Luther (τo όνομα στο βιβλίο είναι Martin και τ’ άλλαξαν για να μην επηρεάσει το κοινό των ΗΠΑ) στην ταινία γίνεται σε σταθμό τραίνου ενώ στο βιβλίο γίνεται στα σκαλιά της Grosse Halle. Το κεφάλαιο που η δημοσιογράφος κι ο March πάνε στην Ελβετία (ακόμα και στην Fatherland ουδέτερη!) για να βρουν ίχνη του λογαριασμού του Luther λείπει απ’ το φιλμ. Ένας χαρακτήρας που δεν υπάρχει στο βιβλίο είναι η πρώην ντίβα Anna Von Hagen, που δίνει στην Maguire στοιχεία. Ακόμα, ενώ με τα στοιχεία η δημοσιογράφος πήγαινε στην Ελβετία, στην ταινία πετυχαίνει να τα δώσει, τελευταία στιγμή στον Πρόεδρο Κέννεντυ, την ώρα που πηγαίνει στην διάσκεψη κι εκείνος την ακυρώνει αμέσως. Κινηματογραφικά πιο δραματικό αλλά και πιο απίθανο.

Η ταινία, το 1995 προτάθηκε στο [Academy of S.F., Fantasy & Horror Films Usa] για την κατηγορία [Best Single Genre TV Presentation]. Προτάθηκε για EMMY στα [special visual effects]. Η Miranda Richardson κέρδισε το [Golden Globe] ως γυναίκα ηθοποιός σε έργο για TV, κι ο σκηνοθέτης πήρε το Grand Prize στο [Gerardmer Film Festival] για έργο για TV.

Για την ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΛΕΣΧΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ
Γιώργος Κατσαβός (LESTER)
29-10-2008